OSPS - Update 35

W stosunku do wersji beta w ostatecznej wersji update 35 wprowadzono następujące poprawki i zmiany:

Usunięcie słów niezgodnych z obecnym ZDS-em: IBN, BEN i BIN (ostatecznie niedodane) --> słowa te są częścią nazwisk obcych i nie występują samodzielnie.

Usunięcie słów niezgodnych z obecnym ZDS-em: limited (występuje tylko w obcym wyrażeniu: limited company), blanco/bianco (występuje tylko w obcym wyrażeniu in blanco/in bianco), assai (występuje tylko jako część określeń wykonawczych, nie jako oddzielne hasło), meno (występuje tylko jako część określeń wykonawczych, nie jako oddzielne hasło), poco (występuje tylko jako część określeń wykonawczych, nie jako oddzielne hasło), nomen (tylko w wyrażenie obcym: nomen omen), migiel (tylko w wyrażeniu: figle-migle, pisane tylko z dywizem), glancuś (tylko w wyrażeniu: picuś-glancuś, pisane tylko z dywizem).

Dodanie słów obecnie niedopuszczalnych, które pojawiły się w definicjach słów nowo dodanych: badziew (słowo to pojawiło się w definicji słowa badziewie), chmielanka (słowo to pojawiło się w definicji słowa niesobka, jest to część nazwy), delfinowaty (słowo to pojawiło się w definicji butlonosa), rugbistka (słowo to pojawiło się w definicji słowa rugbystka), windsurfer (słowo to pojawiło się w definicji słowa deskarz) i analogicznie formę żeńską - windsurferka.

Dodanie 3 form męskich, które zostały omyłkowo pominięte przy dodaniu form żeńskich: frondysta, paniberysta i snowboarder.

Wyrównanie nazw opakowań (słów kończących się na -pak), dodaliśmy: multipak, pięciopak, siedmiopak, sześciopak, trójpak oraz trzypak.

Dodanie par aspektowych do nowo dodanych czasowników: zalajkować (dokonane od lajkować), zhejtować (dokonane od hejtować), zedytować i wyedytować (dokonane od edytować), wyhaczać (niedokonane od wyhaczyć), rozpierdzielać (niedokonane od rozpierdzielić), rozpierniczać (niedokonane od rozpierniczyć), wykrzaczać (niedokonane od wykrzaczyć).

Dodanie słowa liwermor - wyrównanie nazw nowo odkrytych pierwiastków.

Wyrównanie rozkaźników od czasowników -morzyć, dodaliśmy oboczne rozkaźniki na -morz od wymorzyć, zmorzyć i zamorzyć.

Zdjęcie z listy słów do usunięcia wyrazów (będą one wciąż dopuszczalne): samara (inne znaczenie - potocznie o dużym brzuchu), remington (typ broni, nie tylko produkt danej marki), dyrdum (możliwa jest też pisownia bez dywizu, fiksum dyrdum, więc słowo spełnia zasady dopuszczalności) oraz form negacji do słowa odjezdny (znalazły się tam omyłkowo)

Usunięcie przeoczonych nazw marek, usunięto w całości - lambretta (skuter marki Lambretta), landrower (samochód marki Land Rover), citroenka (potocznie o samochodzie marki Citroen), carmen (papieros marki Carmen), dunlop (opona marki Dunlop), intel (produkt marki Intel), stukas (samolot marki Stukas), sztukas (to samo co stukas) oraz pojedynczych form - belwedera (papieros marki Belweder), fokker (przeoczenie tej formy), swatchy (przeoczenie tej formy od słowa swatch), simec/simek (przeoczenie form od simca/simka), whirlpoolów (przeoczenie formy od whirpool), sporta (papieros marki Sport), szmaragda (telewizor marki Szmaragd).

Poprawienie literówek (nieobowiązujaco -> nieobowiązująco, rozbrygnęłaby -> rozbryzgnęłaby, rozbrygnęłom -> rozbryzgnęłom)

Dopisanie przeoczonych form w liście do dodania: buchu od buch, niestrawnie od strawnie, samowychowaniom od samowychowanie, jasnofioletowe od jasnofioletowy, jasnogranatowej od jasnogranatowy, bogdaj od bogdaj, fochu od foch, przodozgryzie od przodozgryz, halalo od halala, dyrdymał od dyrdymał, disa od disa, ef od ef, entom od ent

Dopisanie przeoczonych form w liście słów do usunięcia: carawaningiem od carawaning, namarznęłobyś/namarznęłobym/namarznęłom/namarznęłoś od namarznąć oraz zerojedynkowa: od zerojedynkowy.

Dziękujemy wszystkim scrabblistom, którzy wyłapali błędy w updacie w wersji beta bądź zgłosili do niego swoje uwagi. Szczególnie pomocni byli: Dominik Urbacki, Daniel Mundyk, Andrzej Rechowicz, Łukasz Szałkiewicz, Maciek Czupryniak, Rafał Wesołowski, Marek Reda i Wojciech Zemło.

Komisja Językowa przygotowała kolejny update do słownika OSPS2. Obecny update jest największym od kilku lat. Dzięki zmianom w Zasadach dopuszczalności słów (ZDS) Komisja językowa mogła poprawić wiele błędów, a także dodać wiele nowych wyrazów. Nowe słowa to przede wszystkim wyrazy ogólnie znane, których brak doskwierał graczom od wielu lat. Ponadto pojawiło się wiele nazw mieszkańców i mieszkanek (głównie polskich) miejscowości oraz wiele brakujących form żeńskich. Dodanych zostało też sporo słów potocznych i najnowszych.

Przybywa 8 nowych dwuliterówek i aż 43 nowe trzyliterówki. Oto one:
aa - wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne
am - wykrzyknik zachęcający do jedzenia, używany zwykle w stosunku do dzieci
bi - potocznie: biseksualista
ee - wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. zniechęcenie, powątpiewanie, np. Ee, nie mamy szans...
ez od „eza” - przyrząd laboratoryjny używany do przenoszenia materiału mikrobiologicznego na podłoże hodowlane
oo - wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. zdziwienie, zadowolenie, np. Oo, tutaj się chowasz!
ro - litera greckiego alfabetu; rho
uu - wykrzyknik wyrażający różne stany emocjonalne, np. niezadowolenie, ból, np. Uu, ale słabo zagrał...
aua - wykrzyknik wypowiadany przez osobę czującą ból: au, auć
auć - wykrzyknik wypowiadany przez osobę czującą ból: au, aua
baś - wykrzyknik, zwykle powtórzony, używany do nawoływania owiec, baranów
bio - ekologiczny, np. produkty bio; eko
bip - wykrzyknik wyrażający niskie, krótkie dźwięki, np. odgłos klaksonu
bla - potocznie: wyraz, zwykle powtórzony (bla, bla), oznaczający mówienie
ble - wyraz oznaczający wstręt, obrzydzenie
buu - wykrzyknik wyrażający odgłos buczenia albo płaczu; bu
bzz - wykrzyknik wyrażający odgłos bzyczenia
drr - wykrzyknik wyrażający dzwonienie budzika lub dzwonka do drzwi
efa od „efa” - jadowity wąż żyjący na skalistych pustyniach m.in. w Egipcie; albo od „ef” - każdy z dwóch otworów w kształcie litery "f' w pudle rezonansowym instrumentu smyczkowego (np. skrzypiec, wiolonczeli)
efą od „efa” - jadowity wąż żyjący na skalistych pustyniach m.in. w Egipcie
efę od „efa” - jadowity wąż żyjący na skalistych pustyniach m.in. w Egipcie
efo od „efa” - jadowity wąż żyjący na skalistych pustyniach m.in. w Egipcie
efy od „efa” - jadowity wąż żyjący na skalistych pustyniach m.in. w Egipcie; albo od „ef” - każdy z dwóch otworów w kształcie litery "f' w pudle rezonansowym instrumentu smyczkowego (np. skrzypiec, wiolonczeli)
eko - skrótowo: ekologiczny (np. produkty eko)
eks - potocznie: była partnerka/były partner życiowy
emo - 1. gatunek muzyki; 2. subkultura młodzieżowa albo jej członek, charakteryzujący się wymyślną fryzurą i makijażem
ent - postać fantasy, żyjące drzewo
eza - przyrząd laboratoryjny używany do przenoszenia materiału mikrobiologicznego na podłoże hodowlane
ezą od „eza” - przyrząd laboratoryjny używany do przenoszenia materiału mikrobiologicznego na podłoże hodowlane
ezę od „eza” - przyrząd laboratoryjny używany do przenoszenia materiału mikrobiologicznego na podłoże hodowlane
ezo od „eza” - przyrząd laboratoryjny używany do przenoszenia materiału mikrobiologicznego na podłoże hodowlane
ezy od „eza” - przyrząd laboratoryjny używany do przenoszenia materiału mikrobiologicznego na podłoże hodowlane
grr - wykrzyknik wyrażający odgłos osoby zezłoszczonej
heh - wykrzyknik wyrażający krótkie zaśmianie się albo zaśmianie się połączone z westchnięciem
hmm - potocznie: wykrzyknik wyrażający np. zamyślenie, niepewność, zwlekanie z odpowiedzią; hm
keg - beczka na piwo
kob - gatunek antylopy podobnej do dużego jelenia
kyu - stopień w nauczaniu początkowym judo i karate
les - potocznie: lesbijka
luj - potocznie: opryszek, menel, łobuz
mem - 1. żart obrazkowy rozpowszechniany w internecie; 2. jednostka informacji intelektualnej lub kulturowej
mhm - wykrzyknik używany jako odpowiedź twierdząca; uhm
mrr - wykrzyknik wyrażający mruczenie
naj - pot. najlepszy (zwykle w życzeniach typu "wszystkiego naj")
noż - wzmocnione "no", np. Noż w mordę!
oes - środowisko: odcinek specjalny (w rajdach samochodowych)
pen - wstrzykiwacz insuliny, najczęściej w postaci strzykawki
sru - nieco wulgarny wykrzyknik wyrażający odgłos upadnięcia czegoś
ups - wykrzyknik wypowiadany np. wtedy, gdy zrobimy coś, czego nie chcieliśmy zrobić
wrr - wykrzyknik wyrażający warczenie
żeż - partykuła używana dla wzmocnienia, zwykle przekleństw, np. No żeż kurde!

Usunięte zostanie natomiast 18 wyrazów trzyliterowych:
agf, ben, ibn, iii, iła, kia, kią, kie, kię, kii, kio, lee, nys, omo, omu, san, ził, zis

Podjęto decyzję o niedopuszczalności produktów marek. Miało na to wpływ kilka kwestii:
- ogólna zasada mówi, że niedopuszczalne są nazwy własne, dopuszczalność produktów marek (a marki są nazwami własnymi) pozwalała więc niejako na używanie w grze nazw własnych (w innych wersjach językowych nie miano tego problemu);
- niektórym graczom nie podobała się dopuszczalność produktów marek (raziła też często nowych graczy, którzy sądzili, że nie wolno używać w grze nazw własnych; mogło to zrażać nowych graczy do gry);
- reguła ortograficzna nakazująca pisanie małą literą produktów marek jest kontrowersyjna i problematyczna, bywa krytykowana przez językoznawców i świadomie łamana przez dziennikarzy (głównie motoryzacyjnych);
- niektóre marki znikają, niektóre zmieniają się w inne, a cały czas pojawiają się nowe; wpływ na to mają nie użytkownicy języka, a właściciele marek;
- wraz ze zmianą ZDS-u można było podjąć decyzję o dalszym dodawaniu produktów marek, co spowodowałoby rozrost słów dopuszczalnych o tysiące nowych kontrowersyjnych słów (bo za takie należy uznać produkty marek), np. nowych modeli aut, telefonów, napojów czy past do zębów; jednocześnie trudno byłoby zdecydować, czy dana marka jest na tyle rozpoznawalna, że warto ją dodać do słownika; prostsze i bardziej przyjazne dla graczy wydało się zrezygnowanie z dopuszczalności produktów marek;
- zmiana ta jest dość łatwa do opanowania, gracze nie powinni mieć problemu z rozstrzygnięciem, czy danego wyrazu można dalej używać w grze (bo większość wyrazów będących produktami marek jest bez problemu rozpoznawalna).
Dopuszczalne pozostały wyrazy, które mają ogólniejsze znaczenie niż tylko 'produkt marki X'. Są to wyrazy:
adidas (but sportowy),
discman (typ odtwarzacza),
dżambo (dżambo dżet - wielki pasażerski samolot odrzutowy),
dżet (dżambo dżet - wielki pasażerski samolot odrzutowy),
dżip (typ auta),
elektroluks (dawniej odkurzacz),
jacuzzi (wanna z hydromasażem),
jeep (typ auta),
junkers (dawniej piecyk gazowy),
maggi (przyprawa do zupy),
martens (typ glana),
martini (koktajl z dżinu i wermutu),
meleks (typ auta),
pampers (pieluszka jednorazowa),
pershing/perszing (przenośnie ktoś lub coś szybkiego),
walkman (typ odtwarzacza).

Usunięte zostały dopuszczalne do tej pory nazwy języków programowania (algol, basic, cobol, fortran, lisp, pascal, perl, sako), ponieważ zgodnie z odpowiednią zasadą ortograficzną nazwy języków programowania powinny być pisane wielką literą.
Wyrównana została odmiana wyrazów na -fil odnoszących się do osób. Odtąd wszystkie w D. lm mają -filów a. -fili.
Wyrównana została odmiana wyrazów na -bój odnoszących się do konkurencji sportowych. Odtąd wszystkie w D. lm mają -bojów a. -boi.
Wyrównana została odmiana wyrazów na -rnia odnoszących się do pomieszczeń. Odtąd wszystkie w D. lm mają -rni a. -rń.
Wyrównana została odmiana wyrazów na -wnia odnoszących się do pomieszczeń. Odtąd wszystkie w D. lm mają tylko -wni (dotąd 4 miały też -wń).
Wyrównana została odmiana wyrazów na -rr i -rra. Odtąd wszystkie mają tylko odmiany na -rze (usunięto odmiany na -rrze), ponieważ -rr i -rra przechodzą w odmianie w -rze (a nie w -rrze).
Wyrównana została odmiana wyrazów na -bawełna. Odtąd wszystkie w D. lm mają tylko -bawełen (usunięto -bawełn).
Wyrównana została odmiana wyrazów na -mecz. Odtąd wszystkie w D. lm mają -meczów a. -meczy.
Poprawiono odmianę wielu jednostek (gł. fizycznych). Usunięto wiele dopełniaczy na -u (angstremu, bodu, baudu, lumenu, decylumenu, dekalumenu, eksametru, emanu, kulombu, mikrobaru, mikroluksu, niutonu, omu, ohmu, stilbu, apostilbu, teksu), a dodano (jeśli ich nie było) dopełniacze na -a (barna, boda, bauda, decylumena, dekalumena, eksametra, emana, mikrobara, mikroluksa, stilba, apostilba, teksa). Ponadto dodano dopełniacze: drailinga, fona, galona, oksefta. Od tej pory każda jednostka powinna mieć na pewno dopełniacz na -a (a jedynie nieliczne także na -u).
Zdecydowano, że wszystkie dopuszczalne nazwy klawiszy komputerowych będą odmienne i będą miały oboczny D. lp: -u a. -a. Odmianę zyskały: control, tab i home (tylko homie), dodano też odmiany: enda, entera, inserta, shifta.
Do słów rodzaju męskiego kończących się na -le, a odmieniających się z apostrofem (np. beagle - beagle'a) dodano oboczny D. lm na -li (obok -le'i, np. beagli a. beagle'i). Pojawiły się odmiany: beagli, branli, cercli, freestyli, jouli, miracli.
Uznano nieodmienność niektórych rzeczownikowych nazw języków obcych. Odmianę utraciły: gyyz, joruba, kannara, tamil.
Wyrównano odmianę bardzo wielu czasowników o wspólnym rdzeniu (np. wszystkie czasowniki na -chlać mają teraz analogiczną odmianę). Czasem wyrównanie polegało na dodaniu brakujących odmian (np. nałga, szczam), a czasem na usunięciu odmian wątpliwych (np. późń).
Wyrównano dopuszczalność w przypadku alkanów, alkenów i alkinów. Odtąd dopuszczalne są wszystkie te mające do 10 atomów węgla w cząsteczce. Są to: - alkany: metan, etan, propan, butan, pentan, heptan, heksan, oktan, nonan, dekan - alkeny: eten, propen, buten, penten, hepten, heksen, okten, nonen, deken - alkiny: etyn, propyn, butyn, pentyn, heptyn, heksyn, oktyn, nonyn, dekin
Usunięto kilkanaście wyrazów widm (chodzi o wyrazy pochodzące ze słowników ortograficznych, których znaczenia nie udało się ustalić; prawdopodobnie zostały dodane do słowników przez pomyłkę). Oto te wyrazy: adrymina, debarka, diham, gałkówka, grębień, jasnopis, ligemant (dodano poprawną wersję: ligament), limogen, lisodia, pektoidy, prężnia, sajerz, taradama, ukwas.
Upojedynczono kilkanaście wyrazów (tj. uznano odmiany liczby pojedynczej tych wyrazów). Oto te wyrazy:
aksopodia -> aksopodium
aminofosfoniany -> aminofosfonian
archeocjaty -> archeocjat
aszkenazyjczycy -> aszkenazyjczyk
czahary -> czahar
czepigi -> czepiga
hantle -> hantla, hantel
hemoroidy -> hemoroid
hopsztosy -> hopsztos
marszczelce -> marszczelec
mollikuty -> mollikut
nieludzie -> nieczłowiek
prakryty -> prakryt
stalle -> stalla
szrafy -> szraf, szrafa
wytłoki -> wytłok
Usunięto kilka wyrazów występujących tylko w wyrażeniach pisanych z łącznikiem: dyrdum (fiksum-dyrdum), bajduś (klituś-bajduś), wętu (krętu-wętu).
Wyrównano nazwy jednostek monetarnych państw uznawanych przez Polskę.
Usunięto kilka wyrazów, które w swojej poprawnej pisowni mają niepolskie litery: chine (popr. chiné), citta (popr. Citta), coupe (popr. coupé), ponge (popr. pongé).
Ponadto dokonano wiele innych mniejszych zmian (wszystkie, także te wymienione wyżej, zostały odnotowane w odpowiednich arkuszach).
Za pomoc w przygotowaniu update’u dziękujemy Adamowi Klimontowi i Kamilowi Górce. Szczególne podziękowania należą się również scrabblistom skupionym wokół projektu Słownika do Gier za zaszczepienie pomysłów i utorowanie drogi. Podziękowania dla Łukasza Szałkiewicza, Macieja Czupryniaka, Tomasza Suchanka, Bogusława Szyszki i Grzegorza Wiączkowskiego.

Update 35 wraz z nowymi Zasadami Dopuszczalności Słów będzie obowiązywał na turniejach PFS od 1 stycznia 2017. Plik do pobrania oraz szczegółowy opis wprowadzonych zmian dostępne są na stronie z aktualizacjami OSPS.