Źródło zdjęcia: http://pl.wikipedia.org/wiki/Hatteria
Hatteria, tuatara, łupkoząb (z maoryskiego „kolczasty grzbiet”) — jedyny do dziś żyjący przedstawiciel rzędu gadów ryjogłowych — rynchocefali (większość wymarła 100 mln lat temu; stąd hatteria jest przykładem tzw. żyjącej skamieniałości). Obecnie występuje tylko na kilkunastu skalistych wysepkach wokół Nowej Zelandii.
Hatterie występują w wielu miejscowych legendach i uznaje się je za ariki, formy boskie. Są uważane za posłańców Whiro, boga śmierci i katastrof, a kobietom Māori nie wolno ich zjadać. Hatterie wyznaczają również tapu (granice tego, co uświęcone i ograniczone), powyżej których jest mana, oznaczająca, że za przekroczenie granicy grożą poważne konsekwencje. Kobiety Māori niekiedy w okolicach narządów płciowych tatuują jaszczurki, niektóre tatuaże mogą też przedstawiać hatterie[119]. Obecnie tuatary uważa się tam za taonga („specjalny skarb”)
